VoiceOver
Â
Arama sesi yönlendirmesi
Â
Siri
Â
Büyütme
Â
Büyük Metin
Â
Siyah Üzeri Beyaz
Â
Seçimi Seslendir
Â
Otomatik Seslendir
Â
Mono Ses ve ses dengesi
Â
İşitma Cihazı Modu (iPhone 4 GSM)
Â
Özel Titreşimler
Â
Uyarılar İçin LED Flaş
Â
AssistiveTouch
Â
Braille ekranları için destek
Â
Gizli altyazılı içerikleri dinleme
Â
VoiceOver dışındaki bu erişilebilirlik özellikleri, App Store’dan indirdiğiniz üçüncü parti
uygulamalar da dahil olmak üzere iPhone uygulamalarının çoğuyla çalışır. VoiceOver, iPhone
üzerinde yüklü gelen tüm uygulamalarla ve birçok üçüncü parti uygulamayla çalışır.
iPhone’un erişilebilirlik özellikleriyle ilgili daha fazla bilgi için, www.apple.com/accessibility
adresine gidin.
Erişilebilirlik özelliklerini, iPhone üzerindeki Erişilebilirlik ayarlarında ayrı ayrı açabilir veya
kapatabilirsiniz. Bazı özellikleri, iPhone bilgisayarınıza bağlandığı zaman iTunes’da da açabilir
veya kapatabilirsiniz.
Erişilebilirlik özelliklerini iPhone’u kullanarak açma: Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik bölümüne
gidin.
Erişilebilirlik özelliklerini iTunes’u kullanarak açma: iPhone’u bilgisayarınıza bağlayın ve
iTunes’daki aygıt listesinde iPhone’u seçin. Özet’i tıklayın ve daha sonra Özet ekranının altında
Evrensel Erişim’i Ayarla’yı tıklayın.
Büyük Metin, yalnızca iPhone ayarlarında açılıp kapatılabilir. Bakınız: “Büyük Metin” sayfa 166.
VoiceOver
VoiceOver, ekranda görünenleri sesli olarak açıklar böylece iPhone’u görmeden de
kullanabilirsiniz.
154
VoiceOver, ekranda seçtiğiniz her bir öğe hakkında sizi bilgilendirir. Bir öğeyi seçtiğinizde,
öğenin etrafı siyah dikdörtgenle çevrilir ve VoiceOver öğenin adını söyler ya da öğeyi açıklar.
Ekrandaki farklı öğeleri duymak için ekrana dokunun veya parmaklarınızı sürükleyin. Metni
seçtiğinizde, VoiceOver metni okur. Seslendirme İpuçları’nı açarsanız, VoiceOver size öğenin
adını söyleyip yönergeler sunabilir—örneğin “açmak için çift dokunun” gibi. Ekrandaki öğelerle
(düğmeler veya bağlantılar gibi) etkileşimde bulunmak için, şu bölümde açıklanan hareketleri
kullanın: “VoiceOver hareketlerini öğrenme” sayfa 157.
Yeni bir ekrana gittiğinizde, VoiceOver bir ses çalar ve ekrandaki ilk öğeyi (genellikle sol üst
köşedeki öğeyi) otomatik olarak seçip seslendirir. VoiceOver, ekran yatay veya düşey olarak
görüntülendiğinde ve ekran kilitlendiğinde ya da kilidi açıldığında da size haber verir.
Not: VoiceOver, Uluslararası ayarlarında belirtilen dilde konuşur. Dil ayarı, Bölge Biçimi (Ayarlar
> Genel > Uluslararası > Bölge Biçimi) ayarı tarafından da etkilenebilir. VoiceOver, tüm diller için
olmasa da pek çok dilde geçerlidir.
VoiceOver’ı ayarlama
Önemli:
VoiceOver, iPhone’u denetlemek için kullandığınız hareketleri değiştirir. VoiceOver
açıldıktan sonra, artık iPhone’u kullanmak için VoiceOver hareketlerini kullanmanız gerekir—
hatta standart çalışmanızı sürdürmek üzere tekrar VoiceOver’ı kapatmak için bile.
Not: VoiceOver’ı ve Büyütme’yi aynı anda kullanamazsınız.
VoiceOver’ı açma ya da kapatma: Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver bölümüne
gidin. VoiceOver’ı açmak veya kapatmak için Ana Ekran düğmesini üç kez tıklamayı da
ayarlayabilirsiniz. Bakınız: “Ana Ekran’a Üç Tık” sayfa 165.
Seslendirme ipuçlarını açma ya da
kapatma
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver bölümüne gidin. Seslendirme
İpuçları açık olduğunda, VoiceOver size öğenin gerçekleştireceği eylemi
söyleyebilir veya size yönergeler sunabilir—örneğin, “açmak için çift
dokunun” gibi. İpuçları’nı rotora ekleyip daha sonra düzenlemek için
yukarıya veya aşağıya da kaydırabilirsiniz. Bakınız: “VoiceOver rotor
denetimini kullanma” sayfa 159.
VoiceOver konuşma hızını
ayarlama
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik> VoiceOver bölümüne gidin ve Konuşma
Hızı sürgüsünü sürükleyin. Konuşma Hızı’nı rotora ekleyip daha sonra
düzenlemek için yukarıya veya aşağıya da kaydırabilirsiniz. Bakınız:
“VoiceOver rotor denetimini kullanma” sayfa 159.
Yazma geri bildirimini değiştirme
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Yazma Geri Bildirimi
bölümüne gidin.
Yazma geri bildiriminde fonetik
kullanma
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Fonetik Kullan bölümüne
gidin. Metin, karakter karakter okunur. Voiceover öncelikle karakteri, daha
sonra onun fonetik karşılığını söyler (örneğin “f” ve daha sonra “foxtrot”).
Perde değişimi
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Perde Değişimi bölümüne
gidin. VoiceOver, bir harf girerken yüksek bir perde ve bir harfi silerken de
düşük bir perde kullanır. VoiceOver ayrıca bir grubun (bir liste veya tablo
gibi) ilk öğesini söylerken yüksek bir perde ve bir grubun son öğesini
söylerken de düşük bir perde kullanır.
Rotor seçeneklerini ayarlama
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Rotor bölümüne gidin.
Seçenekleri seçmek veya seçimlerini kaldırmak için dokunun ya da bir
öğenin yerini değiştirmek için simgesini yukarıya sürükleyin.
VoiceOver telaffuzunu değiştirme
Rotoru Dil’e ayarlayın ve sonra yukarıya veya aşağıya kaydırın. Dil rotor
konumu, birden fazla telaffuz seçtiğinizde kullanılabilir.
155
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Dil rotorunda kullanılabilecek
telaffuzları seçme
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Dil Rotoru bölümüne gidin.
Listedeki bir dilin konumunu değiştirmek için, simgesini yukarıya veya
aşağıya sürükleyin.
iPhone’da kullanılan dili
değiştirme
Ayarlar > Genel > Uluslararası > Dil bölümüne gidin. Bazı diller, Bölge
Biçimi ayarından (Ayarlar > Genel > Uluslararası > Bölge Biçimi)
etkilenebilir.
Dolaşırken görüntüleri atlama
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Görüntüleri Dolaş bölümüne
gidin. Tüm görüntüleri veya yalnızca açıklaması olmayanları atlamayı
seçebilirsiniz.
iPhone’un kilidini açtığınızda
bildirimleri seslendirme
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Bildirimleri Seslendir
bölümüne gidin. Bu seçenek kapalıysa iPhone kilidi açıldığında yalnızca
zamanı seslendirir.
VoiceOver’ı kullanma
Ekrandaki öğeleri seçme: Parmağınızı ekranın üzerinde sürükleyin. VoiceOver, siz dokundukça
her bir öğeyi tanıtır. Tek parmağınızla sola veya sağa iterek bir öğeden diğerine sistemli bir
şekilde hareket edebilirsiniz. Öğeler, soldan sağa ve üstten alta doğru seçilir. Bir sonraki öğeye
gitmek için sağa, bir önceki öğeye gitmek için sola itin.
Düşeyde dolaşmayı etkinleştirme
Düşeyde Dolaşma’yı rotora ekleyin, rotoru kullanarak onu seçin ve daha
sonra öğeyi yukarıya veya aşağıya taşımak için yukarıya ya da aşağıya
kaydırın. Bakınız: “VoiceOver rotor denetimini kullanma” sayfa 159.
Ekrandaki ilk veya son öğeyi
seçme
Dört parmağınızla yukarı veya aşağı itin.
iPhone’un kilidini açma
Kilidi Aç düğmesini seçin, daha sonra ekrana çift dokunun.
Öğeyi ada göre seçme
Öğe Seçici’yi açmak için ekranın herhangi bir yerine iki parmağınızla üç
kez dokunun. Daha sonra arama alanına bir ad yazın veya liste boyunca
alfabetik olarak hareket etmek için sağa veya sola itin ya da listenin sağ
tarafındaki tablo dizinine dokunun ve öğe listesi boyunca hızlı bir şekilde
hareket etmek için yukarı veya aşağı itin.
Ekrandaki bir öğenin adını daha
kolay bulmak amacıyla değiştirme
Ekranın herhangi bir yerine iki parmağınızla dokunup parmaklarınızı basılı
tutun.
Seçilen öğenin metnini seslendirme: Bir sonraki veya bir önceki sözcüğü ya da karakteri
okumak için tek parmağınızla aşağı veya yukarı itin (karakterleri veya sözcükleri seçmek
için rotor denetimini çevirin). Fonetik okunuşu da dahil edebilirsiniz. Bakınız: “VoiceOver’ı
ayarlama” sayfa 155.
Bir öğenin seslendirmesini
durdurma
İki parmağınızla bir kez dokunun. Seslendirmeyi sürdürmek için yeniden
iki parmakla dokunun. Başka bir öğeyi seçtiğinizde seslendirme otomatik
olarak devam eder.
Seslendirmenin ses yüksekliğini
değiştirme
iPhone’daki ses yüksekliği düğmelerini kullanın veya ses yüksekliğini
rotora ekleyin ve düzenlemek için yukarıya ve aşağıya kaydırın. Bakınız:
“VoiceOver rotor denetimini kullanma” sayfa 159.
VoiceOver sesini kapatma
Üç parmağınızla çift dokunun. Seslendirmeyi yeniden açmak için üç
parmağınızla tekrar çift dokunun. Yalnızca VoiceOver seslerini kapatmak
için, Sesli/Sessiz anahtarını Sessiz’e ayarlayın. Harici bir klavye bağlıysa,
VoiceOver sesini kapatmak veya açmak için klavyedeki Kontrol tuşuna da
basabilirsiniz.
Okuma sesini değiştirme
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Sıkıştırılmış Ses Kullan
bölümüne gidin.
156
Bölüm 31
Erişilebilirlik
En üstten başlayarak ekranın
tamamını okuma
İki parmağınızla yukarı itin.
O anki öğeden başlayarak ekranın
altına kadar okuma
İki parmağınızla aşağı itin.
iPhone’un durum bilgilerini
seslendirme
Saat, pil ömrü, Wi-Fi sinyal gücü gibi bilgileri ve daha fazlasını duymak için
ekranın en üstüne dokunun.
VoiceOver açıkken seçili öğeye "dokunma": Ekranda herhangi bir yere çift dokunun.
VoiceOver açıkken seçili öğeye
"çift dokunma"
Ekranda herhangi bir yere üç kez dokunun.
Sürgüyü ayarlama
Tek parmağınızla, ayarı artırmak için yukarı veya azaltmak için aşağı itin.
VoiceOver, düzenlediğiniz ayarı bildirir.
Listeyi veya ekran alanını kaydırma Üç parmağınızla yukarı veya aşağı itin. Liste veya ekran boyunca sayfa
sayfa aşağı gitmek için aşağı veya sayfa sayfa yukarı gitmek için yukarı itin.
Liste boyunca sayfa sayfa ilerlerken; VoiceOver, görüntülenen öğe aralığını
söyler (örneğin, "5 ile 10 arasındaki satırlar gösteriliyor”). Liste boyunca
sayfa sayfa ilerlemek yerine listeyi sürekli olarak da kaydırabilirsiniz. Çift
dokunup parmağınızı basılı tutun. Bir dizi ton duyduğunuzda, listeyi
kaydırmak için parmağınızı yukarı veya aşağı hareket ettirebilirsiniz.
Parmağınızı kaldırdığınızda sürekli kaydırma durur.
Liste dizini kullanma
Bazı listelerin sağ taraflarında alfabetik dizini vardır. Dizin, öğeleri iterek
seçilemez; dizini seçmek için doğrudan ona dokunmanız gerekir. Dizin
seçiliyken, dizinde ilerlemek için yukarı veya aşağı itin. Çift dokunup daha
sonra parmağınızı yukarı veya aşağı da kaydırabilirsiniz.
Listeyi yeniden düzenleme
Telefon’daki Hızlı Arama ve Erişilebilirlik ayarlarındaki Rotor ile Dil Rotoru
gibi bazı listeler yeniden düzenlenebilir. Bir öğenin sağ tarafındaki
simgesini seçin, çift dokunup bir ses duyana dek parmağınızı basılı
tutun ve sonra yukarı veya aşağı sürükleyin. VoiceOver, yukarı veya aşağı
taşıdığınız öğeyi sürüklediğiniz yöne bağlı olarak seslendirir.
Ana Ekran’ı yeniden düzenleme
Ana Ekran’da, taşımak istediğiniz simgeyi seçin. Simgeye çift dokunup
parmağınızı basılı tutun, daha sonra onu sürükleyin. Siz simgeyi
sürüklerken VoiceOver satır ve sütun konumunu seslendirir. Simge
istediğiniz yere gelince onu bırakın. Daha fazla simge sürükleyebilirsiniz.
Bir öğeyi farklı bir Ana Ekran sayfasına taşımak için, onu ekranın sol veya
sağ kenarına sürükleyin. İşiniz bittiğinde, Ana Ekran düğmesine basın.
Ekran perdesini açma veya
kapatma
Üç parmağınızla üç kez dokunun. Ekran perdesi açıkken, ekran kapalı olsa
bile ekran içeriği etkindir.
iPhone'un kilidini açma
Kilidi Aç anahtarını seçin, daha sonra ekrana çift dokunun.
VoiceOver hareketlerini öğrenme
VoiceOver açıkken, standart dokunmatik ekran hareketlerinin farklı etkileri vardır. Bunlar ve ek
bazı hareketler, ekranda dolaşmanızı ve seçilen her bir öğeyi denetlemenizi sağlar. VoiceOver
hareketleri, dokunmak veya itmek için iki ve üç parmakla yapılan hareketleri içerir. İki veya üç
parmağınızı kullanmanızı gerektiren hareketleri yaparken en iyi sonuçları almak için; kendinizi
rahat bırakın ve parmaklarınızın aralarında biraz boşluk olacak şekilde ekrana dokunmasını
sağlayın.
VoiceOver açıkken, ekrana çift dokunup parmağınızı ekranda basılı tutarak standart hareketleri
kullanabilirsiniz. Duyulan bir dizi ton, normal hareketlerin yürürlükte olduğunu belirtir. Normal
hareketler, parmağınızı kaldırıncaya dek etkili olmaya devam eder. Parmağınızı kaldırdıktan
sonra VoiceOver hareketleri yeniden kullanılmaya başlanacaktır.
157
Bölüm 31
Erişilebilirlik
VoiceOver hareketlerini girmek için farklı teknikler kullanabilirsiniz. Örneğin; iki parmakla
dokunma hareketini, bir elinizin iki parmağını veya iki elinizin birer parmağını kullanarak
gerçekleştirebilirsiniz. Başparmaklarınızı da kullanabilirsiniz. Birçok kişi bir öğeyi seçmek ve çift
dokunmak yerine "ayrı ayrı dokunma" hareketini özellikle faydalı bulmaktadır: bir parmağınızla
bir öğeye dokunup onu tutabilir ve sonra başka bir parmakla ekrana dokunabilirsiniz. En iyi
hangisinin işinize yaradığını keşfetmek için farklı teknikler deneyin.
Hareketleriniz çalışmıyorsa, özellikle çift dokunma ve itme hareketlerinde daha hızlı davranmayı
deneyin. İtmek için, parmağınızı veya parmaklarınızı ekran üzerinde hızlı bir şekilde kaydırın.
VoiceOver açıldığında, ilerlemeden önce VoiceOver hareketlerini denemenize olanak tanıyan
VoiceOver Denemeleri düğmesi görünür.
Hareketleri deneme: Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik> VoiceOver bölümüne gidin ve sonra
VoiceOver Denemeleri’ne dokunun. Denemeleri bitirdiğinizde Bitti düğmesine dokunun.
VoiceOver Denemeleri düğmesini görmüyorsanız, VoiceOver’ın açık olduğundan emin olun.
En önemli VoiceOver hareketlerinin özeti aşağıda verilmektedir:
Dolaşma ve okuma
Â
Dokunma: Öğeyi seslendirir.
Â
Sağa veya sola itme: Bir sonraki veya bir önceki öğeyi seçer.
Â
Yukarı veya aşağı itme: Rotor Denetimi ayarına bağlıdır. Bakınız: “VoiceOver rotor denetimini
kullanma” sayfa 159.
Â
İki parmakla dokunma: O anki öğenin seslendirmesini durdurur.
Â
İki parmakla yukarı itme: Ekranın en üstünden başlayarak tümünü okur.
Â
İki parmakla aşağı itme: O anki konumdan başlayarak tümünü okur.
Â
İki parmakla “sarma”: Bir uyarıyı kapatmak veya bir önceki ekrana geri dönmek için iki
parmağınızı ileri geri üç kez hızlıca hareket ettirin (“z” harfi çizer gibi).
Â
İki parmakla üç kez dokunma: Öğe Seçici’yi açar.
Â
Üç parmakla yukarı veya aşağı itme: Sayfa sayfa kaydırır.
Â
Üç parmakla sağa veya sola itme: Bir sonraki veya bir önceki sayfaya (Ana Ekran, Borsa veya
Safari gibi) gider.
Â
Üç parmakla dokunma: Liste içindeki konum veya metnin seçili olup olmadığı gibi ek bilgileri
seslendirir.
Â
Ekranın en üstüne dört parmakla dokunma: Sayfadaki ilk öğeyi seçer.
Â
Ekranın en altına dört parmakla dokunma: Sayfadaki son öğeyi seçer.
Etkinleştirme
Â
Çift dokunma: Seçilen öğeyi etkinleştirir.
Â
Üç kez dokunma: Öğeye çift dokunur.
Â
Ayrı ayrı dokunma: Bir öğeyi seçip ona çift dokunmanın diğer bir yolu da bir öğeye
bir parmakla dokunmak ve sonra öğeyi etkinleştirmek için ekrana başka bir parmakla
dokunmaktır.
Â
Bir parmağınızla öğeye dokunurken diğer parmağınızla ekrana dokunma (“ayrı ayrı dokunma”):
Öğeyi etkinleştirir.
Â
Çift dokunma ve basılı tutma (1 saniye) + standart hareket: Standart hareketi kullanır.
Çift dokunma ve basılı tutma hareketi, iPhone’a bundan sonraki hareketi standart hareket
olarak algılamasını söyler. Örneğin, çift dokunup parmağınızı basılı tutabilir ve daha sonra
parmağınızı kaldırmadan, bir anahtarı kaydırmak için parmağınızı sürükleyebilirsiniz.
158
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Â
İki parmakla çift dokunma: Aramayı cevaplar veya bitirir. Müzik’te, Videolar’da, YouTube’da,
Sesli Notlar’da veya Fotoğraflar’da çalar/oynatır ya da duraklatır. Resim çeker (Kamera).
Kamera’da veya Sesli Notlar’da kaydı başlatır ya da duraklatır. Kronometreyi başlatır veya
durdurur.
Â
İki parmakla çift dokunup parmaklarınızı basılı tutma: Öğe etiketleyiciyi açar.
Â
İki parmakla üç kez dokunma: Öğe Seçici'yi açar.
Â
Üç parmakla çift dokunma: VoiceOver sesini kapatır veya açar.
Â
Üç parmakla üç kez dokunma: Ekran perdesini açar veya kapatır.
VoiceOver rotor denetimini kullanma
Rotor denetimi, VoiceOver açıkken yukarı ve aşağı itme hareketlerinin sonuçlarını değiştirmek
için kullanabileceğiniz sanal bir kadrandır.
Rotoru çalıştırma: iPhone ekranında iki parmağınızı aralarındaki bir nokta etrafında döndürün.
Rotora dahil edilen seçenekleri değiştirme: Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Rotor
bölümüne gidin ve rotoru kullanırken olmasını istediğiniz seçenekleri seçin.
Rotor ayarının etkisi, yapıyor olduğunuz şeye bağlıdır. Aldığınız bir e-postadaki metni
okuyorsanız, yukarı veya aşağı ittiğinizde metnin sözcük sözcük ya da karakter karakter
okunması arasında geçiş yapmak için rotoru kullanabilirsiniz. Bir web sayfasını tarıyorsanız, rotor
ayarını metnin tümünü (sözcük sözcük veya karakter karakter) duymak veya başlıklar ya da
bağlantılar gibi belirli türdeki bir öğeden başka birine atlamak için kullanabilirsiniz.
Metin okuma
Metni şuna göre seçme veya duyma:
Karakter, sözcük veya satır
Â
Seslendirme
VoiceOver seslendirmesini şuna göre ayarlama:
Ses yüksekliği veya hız
Â
Yazma ekosunu, perde değişimini veya fonetikleri kullanma (Apple kablosuz klavyeyi
Â
kullanarak)
Bakınız: “VoiceOver’ı Apple kablosuz klavyeyi kullanarak denetleme” sayfa 162.
Dolaşma
Öğeleri şuna göre seçme veya duyma:
Karakter, sözcük veya satır
Â
Başlık
Â
Bağlantı, gidilen bağlantı, gidilmeyen bağlantı veya sayfa içi bağlantı
Â
Form denetimi
Â
Tablo veya satır (tabloda dolaşırken)
Â
Liste
Â
Referans noktası
Â
Görüntü
Â
159
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Statik metin
Â
Aynı türdeki öğeler
Â
Düğmeler
Â
Metin alanları
Â
Arama alanları
Â
Kapsayıcılar (dock gibi ekran bölgeleri)
Â
Büyütme veya küçültme
Metin girme
Ekleme noktasını taşıma ve metni şuna göre duyma:
Karakter, sözcük veya satır
Â
Düzenleme işlevini seçme
Dili seçme
Bir denetimi kullanma
Değerleri şuna göre seçme veya duyma:
Karakter, sözcük veya satır
Â
Denetim nesnesinin değerini ayarlama
VoiceOver ile metin girme ve düzenleme
VoiceOver ile bir metin alanını seçtiğinizde, ekrandaki klavyeyi veya iPhone’a bağlı harici bir
klavyeyi kullanarak metin girebilirsiniz.
VoiceOver’da metin girmenin iki yolu vardır—standart yazma ve dokunarak yazma. Standart
yazmada, bir tuş seçersiniz ve sonra karakteri girmek için ekrana çift dokunursunuz. Dokunarak
yazarken, bir tuşa dokunarak onu seçersiniz ve parmağınızı kaldırdığınızda karakter otomatik
olarak girilir. Dokunarak yazma daha hızlıdır ama standart yazmaya oranla daha fazla deneyim
gerektirir.
VoiceOver; metin alanında kesmek, kopyalamak veya yapıştırmak için iPhone’un düzenleme
özelliklerini kullanmanıza da olanak tanır.
Metin girme: Düzenlenebilir bir metin alanını seçin, ekleme noktasını ve ekran klavyesini
görüntülemek için çift dokunun ve karakterleri yazın.
Â
Standart yazma: Sola veya sağa iterek klavyede bir tuş seçin, daha sonra karakteri girmek
için çift dokunun. Veya parmağınızı klavye üzerinde hareket ettirerek bir tuş seçin ve bir
parmağınızla tuşu basılı tutarken diğer bir parmağınızla ekrana dokunun. VoiceOver,
seçildiğinde tuşu söyler; karakter girildiğinde tekrar söyler.
Â
Dokunarak yazma: Klavyedeki bir tuşa dokunarak onu seçin, sonra karakteri girmek için
parmağınızı kaldırın. Yanlış tuşa dokunursanız, istediğiniz tuşu seçene dek parmağınızı
klavye üzerinde hareket ettirin. VoiceOver, dokunduğunuz her tuşun karakterini söyler ama
parmağınızı kaldırana dek karakteri girmez.
Not: Dokunarak yazma, yalnızca metin giren tuşlar için çalışır. Shift, Sil veya Geç gibi diğer
tuşlar için standart yazmayı kullanın.
Ekleme noktasını taşıma: Ekleme noktasını metinde ileri veya geri taşımak için yukarı veya
aşağı itin. Ekleme noktasını karakter karakter mi, sözcük sözcük mü yoksa satır satır mı hareket
ettirmek istediğinizi seçmek için rotoru kullanın. VoiceOver, ekleme noktası hareket ettiğinde bir
ses çıkarır ve ekleme noktasının üzerinden geçtiği karakteri, sözcüğü veya satırı söyler.
160
Bölüm 31
Erişilebilirlik
İleriye doğru sözcük sözcük hareket ederken; ekleme noktası, üzerinden geçilen her sözcüğün
sonuna, o sözcüğü izleyen boşluğun veya noktalama işaretinin önüne yerleştirilir. Geriye doğru
hareket ettirirken; ekleme noktası, bir önceki sözcüğün sonuna, o sözcüğü izleyen boşluğun
veya noktalama işaretinin önüne yerleştirilir. Ekleme noktasını bir sözcüğün veya cümlenin
sonundaki noktalama işaretinden sonrasına taşımak için, karakter moduna geri dönmek üzere
rotoru kullanın. Ekleme noktasını satır satır hareket ettirirken, VoiceOver üzerinden geçtiğiniz
her bir satırı söyler. İleriye doğru hareket ettirirken; ekleme noktası, bir sonraki satırın başına
yerleştirilir (bir paragrafın son satırına ulaştığınız durumlar dışında; o zaman ekleme noktası
henüz söylenmiş olan satırın sonuna taşınır). Geriye doğru hareket ettirirken; ekleme noktası
söylenmiş olan satırın başına yerleştirilir.
Standart veya dokunarak yazmayı
seçme
VoiceOver açıkken ve klavyede bir tuş seçili iken, yazma modunu seçmek
üzere rotoru kullanın ve sonra yukarı veya aşağı itin.
Bir karakteri silme
simgesini seçin ve daha sonra çift dokunun veya ayrı ayrı dokunun.
Bunu, dokunarak yazıyor olsanız da yapmalısınız. Birden fazla karakteri
silmek için Sil tuşuna dokunun ve parmağınızı basılı tutun, sonra silmek
istediğiniz her bir karakter için ekrana başka bir parmağınızla bir kez
dokunun. VoiceOver, silinen her bir karakteri söyler. Perde Değişimi özelliği
açıksa, VoiceOver silinen karakterleri daha düşük perdeden söyler.
Metni seçme
Rotoru Düzenle’ye ayarlayın, Seç’i veya Tümünü Seç’i seçmek için
yukarı veya aşağı itin ve sonra çift dokunun. Seç’i seçerseniz, çift
dokunduğunuzda ekleme noktasına en yakın sözcük seçilir. Tümünü Seç’i
seçerseniz, metnin tamamı seçilir. Daha azını veya daha çoğunu seçmek
için parmağınızı kıstırıp açın.
Kesme, kopyalama veya yapıştırma Rotorun düzenlemeye ayarlı olduğundan emin olun. Metin seçiliyken,
Kes’i, Kopyala’yı veya Yapıştır’ı seçmek için yukarı ya da aşağı itin, daha
sonra çift dokunun.
Geri alma
iPhone’u sallayın, geri alınacak eylemi seçmek için sola veya sağa itin, daha
sonra çift dokunun.
Aksanlı bir karakter girme
Standart yazma modunda, düz karakteri seçin, sonra çift dokunun ve diğer
karakterlerin belirdiğine dair bir ses duyana dek parmağınızı basılı tutun.
Seçenekleri seçmek ve duymak için sola veya sağa sürükleyin. O anki
seçimi girmek için parmağınızı kaldırın.
Yazdığınız dili değiştirme
Rotoru Dil’e ayarlayın, sonra yukarı veya aşağı itin. Uluslararası ayarlarında
belirtilen dili kullanmak için “saptanmış dil”i seçin. Dil rotoru, yalnızca
VoiceOver Dil Rotoru ayarında birden fazla dil seçtiyseniz görünür. Bakınız:
“VoiceOver’ı ayarlama” sayfa 155.
VoiceOver ile telefon görüşmeleri yapma
Bir aramayı cevaplamak veya sonlandırmak için ekrana iki parmakla çift dokunun. VoiceOver
açıkken bir telefon görüşmesi başlatılırsa; ekran, arama seçeneklerini göstermek yerine
saptanmış olarak sayısal klavyeyi görüntüler. Bu, otomatik bir sisteme eriştiğinizde seçenekler
menüsüne yanıt vermek üzere klavyeyi kullanmanızı kolaylaştırır.
Arama seçeneklerini görüntüleme: Sağ alt köşedeki Klavyeyi Gizle düğmesini seçin ve çift
dokunun.
Sayısal klavyeyi yeniden görüntüleme: Ekranın ortasına yakın olan Klavye düğmesini seçin ve
çift dokunun.
VoiceOver’ı Safari ile kullanma
VoiceOver açıkken Safari ile web üzerinde arama yaptığınızda; Arama Sonuçları rotor öğeleri,
önerilen arama ifadeleri listesini duymanızı sağlar.
161
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Web’de arama yapma: Arama alanını seçin, arama metninizi girin, sonra rotoru kullanarak
Arama Sonuçları’nı seçin. Listede aşağı veya yukarı hareket etmek için sağa veya sola itin, sonra o
anki arama ifadesini kullanarak web’de arama yapmak için ekrana çift dokunun.
VoiceOver’ı Harita ile kullanma
Büyütmek veya küçültmek, iğneleri seçmek ve konumlar hakkında bilgi almak için VoiceOver’ı
kullanabilirsiniz.
Büyütme veya küçültme: Haritayı seçin, büyütme modunu seçmek için rotoru kullanın, daha
sonra büyütmek veya küçültmek için yukarı ya da aşağı itin.
İğne seçme: İğneye dokunun veya bir öğeden diğerine gitmek için sola veya sağa itin.
Konum hakkında bilgi alma: İğne seçiliyken, bilgi bayrağını görüntülemek için çift dokunun.
Daha Fazla Bilgi düğmesini seçmek için sola veya sağa itin, daha sonra bilgi sayfasını
görüntülemek için çift dokunun.
VoiceOver ile videoları ve sesli notları düzenleme
Kamera videolarını ve Sesli Not kayıtlarını kısaltmak için VoiceOver hareketlerini kullanabilirsiniz.
Sesli notu kısaltma: Sesli Notlar ekranında, kısaltmak istediğiniz notun sağındaki düğmeyi seçin
ve daha sonra çift dokunun. Daha sonra Notu Kısalt’ı seçin ve çift dokunun. Kırpma aracının
başını veya sonunu seçin. Sağa doğru sürüklemek için yukarı veya sola doğru sürüklemek
için aşağı itin. VoiceOver, o anki konumun kayıttan kısaltacağı süreyi bildirir. Kısaltmayı
gerçekleştirmek için, Sesli Notu Kısalt’ı seçin ve çift dokunun.
Videoyu kısaltma: Fotoğraflar’da bir videoyu görüntülerken, video denetimlerini göstermek
için ekrana çift dokunun, daha sonra kısaltma aracının başını veya sonunu seçin. Daha sonra,
sağa doğru sürüklemek için yukarı veya sola doğru sürüklemek için aşağı itin. VoiceOver, o anki
konumun kayıttan kısaltacağı süreyi bildirir. Kısaltmayı gerçekleştirmek için, Kısalt’ı seçin ve çift
dokunun.
VoiceOver’ı Apple kablosuz klavyeyi kullanarak denetleme
iPhone’daki VoiceOver’ı Apple kablosuz klavyeyi kullanarak denetleyebilirsiniz. Bakınız: “Apple
kablosuz klavyeyi kullanma” sayfa 28.
Ekranda dolaşmak, öğeleri seçmek, ekran içeriğini okumak, rotoru ayarlamak ve diğer VoiceOver
eylemlerini gerçekleştirmek için VoiceOver klavye komutlarını kullanabilirsiniz. Biri dışında
tüm klavye komutlarında, aşağıdaki tabloda "VO" olarak kısaltılmış olan Kontrol-Option tuşları
kullanılır.
VoiceOver Yardım, yazdığınız tuşları veya klavye komutlarını seslendirir. Klavye yerleşimini ve tuş
birleşimleriyle ilişkili eylemleri öğrenmek için VoiceOver Yardım’ı kullanabilirsiniz.
VoiceOver klavye komutları
VO = Kontrol-Option
O anki konumdan başlayarak
tümünü okuma
VO–A
En üstten başlayarak okuma
VO–B
Durum çubuğuna gitme
VO–M
Ana Ekran düğmesine basma
VO–H
162
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Bir sonraki veya bir önceki öğeyi
seçme
VO–Sağ Ok veya VO–Sol Ok
Öğeye dokunma
VO–Boşluk çubuğu
İki parmakla çift dokunma
VO–”-”
Bir sonraki veya bir önceki rotor
öğesini seçme
VO–Yukarı Ok veya VO–Aşağı Ok
Bir sonraki veya bir önceki
konuşma rotoru öğesini seçme
VO–Komut–Sol Ok veya VO–Komut–Sağ Ok
Konuşma rotoru öğesini ayarlama VO–Komut–Yukarı Ok veya VO–Komut–Aşağı Ok
VoiceOver sesini kapatma veya
açma
VO–S
Ekran perdesini açma veya
kapatma
VO–Shift-S
VoiceOver yardımı açma
VO–K
Önceki ekrana dönme veya
VoiceOver yardımı kapatma
Escape
Hızlı Dolaşma
Ok tuşlarını kullanarak VoiceOver’ı denetlemek için Hızlı Dolaşma’yı açın. Hızlı Dolaşma
saptanmış olarak kapalıdır.
Hızlı Dolaşma’yı açma veya
kapatma
Sol Ok–Sağ Ok
Bir sonraki veya bir önceki öğeyi
seçme
Sağ Ok veya Sol Ok
Rotor ayarı tarafından belirtilen
bir sonraki veya bir önceki ayarı
seçme
Yukarı Ok veya Aşağı Ok
Birinci veya sonuncu öğeyi seçme
Kontrol–Yukarı Ok veya Kontrol–Aşağı Ok
Öğeye "dokunma"
Yukarı Ok–Aşağı Ok
Yukarıya, aşağıya, sola veya sağa
doğru sürükleme
Option–Yukarı Ok, Option–Aşağı Ok, Option–Sol Ok veya Option–Sağ Ok
Rotoru değiştirme
Yukarı Ok–Sol Ok veya Yukarı Ok–Sağ Ok
Telefon’da bir telefon numarası çevirmek veya Hesap Makinesi’nde sayıları girmek için Apple
kablosuz klavyedeki sayı tuşlarını da kullanabilirsiniz.
Web için tek harfle Hızlı Dolaşma
Hızlı Dolaşma etkin olarak bir web sayfasını görüntülerken sayfada hızlı bir şekilde dolaşmak için
klavyede aşağıdaki tuşları kullanabilirsiniz. Tuşa basıldığında belirtilen türdeki bir sonraki öğeye
gidilir. Bir önceki öğeye gitmek için harfe basarken Shift tuşunu basılı tutun.
H
Başlık
L
Bağlantı
R
Metin alanı
B
Düğme
163
Bölüm 31
Erişilebilirlik
C
Form denetimi
I
Görüntü
T
Tablo
S
Statik metin
W
ARIA referans noktası
X
Liste
M
Aynı türdeki bir öğe
1
Düzey 1 başlık
2
Düzey 2 başlık
3
Düzey 3 başlık
4
Düzey 4 başlık
5
Düzey 5 başlık
6
Düzey 6 başlık
VoiceOver ile Braille ekranı kullanma
VoiceOver çıkışını braille'de okumak için yenilenebilir bir Bluetooth braille ekranı kullanabilirsiniz
ve VoiceOver açıkken iPhone'u denetlemek için giriş tuşları ve diğer denetimleri olan braille
ekranlarını da kullanabilirsiniz. iPhone, birçok kablosuz braille ekranıyla çalışır. Desteklenen
ekranların listesi için, şu adrese gidin: www.apple.com/accessibility/iphone/braille-display.html.
Braille ekranını ayarlama: Ekranı açın ve daha sonra Ayarlar > Genel > Bluetooth bölümüne
gidip Bluetooth’u açın. Daha sonra Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Braille
bölümüne gidip ekranı seçin.
Küçültülmüş braille’i açma veya
kapatma
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Braille bölümüne gidin.
Sekiz noktalı braille’i açma veya
kapatma
Ayarlar > Genel > Erişilebilirlik > VoiceOver > Braille bölümüne gidin.
VoiceOver ile dolaşma için kullanılan yaygın barille komutları hakkında ve belli ekranlara özel
bilgileri edinmek için şu adrese gidin: support.apple.com/kb/HT4400.
Braille ekranı, Sesle Denetim için ayarlanmış olan dili kullanır. Genellikle bu, Ayarlar > Uluslararası
> Dil bölümünde iPhone için ayarlanmış olan dildir. VoiceOver ve braille ekranları için farklı bir
dil ayarlamak amacıyla VoiceOver dil ayarını kullanabilirsiniz.
VoiceOver için dili ayarlama: Ayarlar > Genel > Uluslararası > Sesle Denetim bölümüne gidin ve
sonra dili seçin.
iPhone için dili değiştirirseniz, VoiceOver ve braille ekranınız için olan dili yeniden ayarlamanız
gerekebilir.
Braille ekranınızın en sol veya en sağ hücresini sistem durumunu ve diğer bilgileri sağlamaya
ayarlayabilirsiniz:
Duyuru Tarihçesi okunmamış bir ileti içeriyor
Â
Şu anki Duyuru Tarihçesi mesajı okunmamış
Â
VoiceOver sesi kapatılmış
Â
iPhone pili azalmış (şarjın % 20’sinden daha azı)
Â
iPhone yatay yönde
Â
164
Bölüm 31
Erişilebilirlik
Ekran görüntüsü kapalı
Â
Şu anki satır solda ek metin içeriyor
Â
Şu anki satır sağda ek metin içeriyor
Â
En soldaki veya en sağdaki hücreyi durum bilgisini görüntülemeye ayarlama: Ayarlar > Genel >
Erişilebilirlik> VoiceOver > Braille > Durum Hücresi bölümüne gidin ve Sol’a veya Sağ’a dokunun.
Durum hücresinin genişletilmiş açıklamasını görme: Braille ekranınızda, durum hücresinin
yöneltici düğmesine basın.